کتاب «سپند مجمر عشق»
الف
ایسنا/اصفهان کتاب «سپند مجمر عشق» از انتشارات سلام سپاهان، سرودههای شاعر معاصر مرحوم میرزا فضلالله خان اعتمادی متخلص به «برنا» است که توسط مهدی نجّار اعرابی، تصحیح و تحقیق و جمعآوری شده و در چهارصد صفحه منتشر شده است.
مهدی نجّار اعرابی، مصحح این کتاب در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: پژوهش و تدوین این اثر ارزشمند، پنج سال به طول انجامید که سرانجام در آذرماه سال جاری به زیور طبع آراسته شد.
او افزود: نسب مرحوم میرزا فضلالله خان اعتمادی از طرف پدر به ملّا محمد شفیع خویی و از جانب مادر به فتحعلی خان اعتمادالدوله داغستانی، صدراعظم اواخر دوره صفویه میرسد که شجرهنامه آنها برای اولین بار در کتاب «سپند مجمر عشق» به چاپ رسیده است.
فن ماده تاریخ
این نویسنده گفت: عمده شهرت این شاعر، در سرودن شعر با فن مادهتاریخ بوده که بهجرئت میتوان گفت این حجم از مادهتاریخ و جمعآوری آن در این مجموعه، در نوع خود کمنظیر است.
نجّار اعرابی درباره فن مادهتاریخ نیز اظهار کرد: شاعران، در گذشته اشعاری بهصورت مادهتاریخ میسرودهاند، بدین ترتیب که معمولاً مصراع آخر بیت آخر، علاوه بر لطافت شعری، هر حرف از آن یک عدد بر اساس قانون حروف ابجد (۲۸ حرف عربی) دارد که معمولاً به سال وقایعی ازجمله تاریخ تولد، فوت، ساخت بنای تاریخی و یا رویدادی مهم اشاره دارد.
او سپس به نمونهای از مادهتاریخهای کتاب «سپند مجمر عشق» اشاره کرد و درخصوص مادهتاریخ فوت علامه محمدباقر الفت ادیب، شاعر و دانشمند در این کتاب گفت: کلک (برنا) سال فوتش را نوشت: «دیگر از الفت تهی بین جمع ما»
نجّار اعرابی همچنین به مادهتاریخ فوت محمدعلی پروانه، فاضل و شاعر در این کتاب اشاره کرد و افزود:
گفت (برنا): «سوی نور حب یار / بال زد پروانه با شوق وصال»
مصحح کتاب «سپند مجمر عشق» اضافه کرد: در حال حاضر ازجمله افرادی که در اصفهان به این شیوه شعر میسرایند میتوان به اساتید بزرگی همچون مصطفی نحوی و وحید عمرانی اشاره کرد. هردوی آنها، مادهتاریخ فوت مرحوم (برنا) را نیز سرودهاند که در کتاب «سپند مجمر عشق» درجشده است.
نجّار اعرابی گفت: استاد میرزا فضلالله خان اعتمادی همچنین در آزادسازی آرامگاه میرزا محمدعلی صائب تبریزی اصفهانی نقش مؤثری ایفا کرد تا جایی که بهپاس این خدمت ارزشمند، تابلویی از تصویر صائب اثر استاد محمدحسین مصور الملکی به وی اهدا شد.
او سپس به شعر زندگی بهعنوان نمونهای از اشعار عادی این استاد اشاره کرد:
به چه لذتبخش باشد روزگار زندگی/ سال و ماه و هفته و لیل و نهار زندگی
دست صنع خالقی نازم که ایجاد جهان/ کرد از بهر مدار روزگار زندگی
زندگی شیرین بود شیرینتر از شهد و شکر/ نیست تلخی در شراب خوشگوار زندگی
زندگی باشد بسان چشمهای صاف و زلال/ نیست هرگز تیره آب چشمه ساز زندگی
زندگی همچون طلایی خالص و بیغش بود/ جز زر تنها نباشد در عیار زندگی
نجّار اعرابی، هدف از چاپ مجموعه اشعار مرحوم میرزا فضلالله خان اعتمادی متخلص به «برنا» را شناساندن شخصیت این شاعر به جوانان و احیای هنر مادهتاریخ دانسته و افزود: استاد میرزا فضلالله خان اعتمادی متخلص به «برنا» در دوران حیات، از سر تواضع، تمایلی به چاپ اشعار خود نداشت. البته بهصورت پراکنده در یادنامهها و جراید زمان خود به چاپ میرسیده است که خوشبختانه با چاپ این اثر، زحمت علاقهمندان به شعر، ایضاً شعرا و پژوهشگران را اندک کردیم.
به گزارش ایسنا، مهدی نجّار اعرابی، مصحح کتاب «سپند مجمر عشق» کارشناس ارشد تاریخ ایران اسلامی، پژوهشگر و مدرس تاریخ و ادبیات اصفهان و مؤلف کتابهایی ازجمله «نسخه ارم» و «افکار آش رشتهای» است. «یادنامه آیتالله رضازاده» نیز از دیگر آثار اوست. از وی همچنین مقالات متعددی در همایشهای علمی کشور، دانشنامه تخت فولاد، اعلام اصفهان و… به چاپ رسیده است. نجّار اعرابی همچنین در زمینه هنر عکاسی نیز فعالیت میکند و عضو مؤسسه توسعه هنرهای تجسمی معاصر است که تاکنون یازده نمایشگاه انفرادی عکس از آثار تاریخی کمتر دیدهشده و شخصیتهای اصفهان برگزار کرده است.
کتابفروشی فرهنگسرای اصفهان واقع در دروازه دولت، ابتدای چهارباغ عباسی، مرکز پخش کتاب «سپند مجمر عشق» اصفهان است.